Potsdam

Algemeen

Potsdam is de hoofdstad van Brandenburg. De stad ligt direct ten zuidwesten van Berlijn. Potsdam telt ongeveer 185.000 inwoners. De stad kenmerkt zich door haar historische paleizen, uitgestrekte parken en de karakteristieke Hollandse wijk. Als cultureel centrum biedt Potsdam talrijke musea, een filmstudio en verschillende onderzoeksinstituten verbonden aan de universiteit.

Geschiedenis

Potsdam werd voor het eerst vermeld in documenten uit de 10e eeuw en verkreeg stadsrechten in (1345). Onder Frederik de Grote (1740–1786) ontwikkelde de stad zich tot cultureel centrum met bouw van Sanssouci. Tijdens de Tweede Wereldoorlog (1939–1945) raakte Potsdam zwaar beschadigd en vond de belangrijke geallieerde Conferentie van Potsdam plaats (juli–augustus 1945). In de DDR-periode (1949–1990) vervielen veel monumenten, waarna na de Duitse hereniging grootschalige restauraties begonnen, culminerend in de herbouw van het Stadsslot (2013).

Foto's

Bekijk hieronder de foto's.

Weetjes

1. In 1660 werd in Potsdam het eerste militair opleidingscentrum van Brandenburg-Pruisen opgericht, wat de stad tot een vroeg militair centrum maakte.

2. Tijdens de Grote Pest van 1710 bleef Potsdam grotendeels gespaard, wat leidde tot een toestroom van Berlijnse vluchtelingen.

3. In 1771 opende de eerste stadsbibliotheek van Potsdam, opgericht door hofbibliothecaris Johann Georg Sulzer.

4. In 1801 werd Potsdam aangesloten op het Pruisische postkoetsnetwerk, wat communicatie met andere steden aanzienlijk versnelde.

5. In 1844 werd het eerste gaslicht in Potsdam ontstoken in de Breite Straße, wat de stad tot een van de modernste van zijn tijd maakte.

6. Tijdens de Weimarrepubliek werd Potsdam het toneel van enkele avant-garde theaterproducties onder leiding van Max Reinhardt.

7. In de jaren 1930 fungeerde de Glienicker Brücke tijdelijk als geheime ontmoetingsplek voor diplomatieke gesprekken tussen nazi-Duitsland en buitenlandse afgezanten.

8. In 1953 vonden in Potsdam studentenprotesten plaats tegen het onderwijsbeleid van de DDR, die hard werden onderdrukt.

9. In 1991 werd het Filmorchester Babelsberg heropgericht, dat sindsdien muziek produceert voor internationale filmproducties.

10. Sinds 2005 organiseert Potsdam jaarlijks het "Festival der Neuer Musik", dat hedendaagse componisten uit heel Europa samenbrengt.

Veiligheid

Potsdam behoort tot de veiligste grote steden in Duitsland met consequent lage misdaadcijfers over de afgelopen twee decennia. De binnenstad en toeristische gebieden rond Sanssouci kennen voornamelijk kleine diefstallen, vooral in het hoogseizoen. De wijken Babelsberg en Bornstedt staan bekend als bijzonder veilig, terwijl enkele buitenwijken zoals delen van Schlaatz verhoogde criminaliteit tonen. Het stationsgebied heeft na renovaties verbeterde veiligheid maar blijft 's nachts een aandachtsgebied. Toeristen wordt aangeraden normale voorzorgsmaatregelen te nemen tegen zakkenrollers bij drukte rond historische bezienswaardigheden en tijdens festivals. Potsdam heeft een uitstekend verlicht fietspadennetwerk dat 's avonds veilig te gebruiken is.

Meer over Potsdam

De stad kent zoals gezegd vele parken. Het bekendste daarvan is Sanssouci, met het gelijknamige paleis. 'Zonder zorgen' (sans soucci) resideerde Frederik de Grote hier. Het wordt beschouwd als het Duitse equivalent van het barokke Franse Versailles. 

Schloss Sanssouci is gebouwd in rococostijl. Rococo, afgeleid van 'grillige parel', ontstond als reactie op de barok rond 1720 en duurde tot circa 1760.

Kenmerkend voor de rococo zijn:
- ovaalvormige plattegronden;
- pronkzuchtig, decadent, overdreven; en
- synthese (samensmelting) van beeldhouw-, schilder- en bouwkunst in één.

Deze kenmerken zie je alle terug in het slot.

De foto's zeggen denk ik wel genoeg; Potsdam is prachtig. Voor Park Sanssouci heb je al zo een beetje een dag nodig, maar je wilt er ook zeker andere plekken zien zoals de Hollandse Wijk, de Russische wijk Alexandrowna en Park en Slot Babelsberg. Ik vind het zelf, samen met Dresden, misschien wel de mooiste stad van Duitsland en zou een bezoek van meerdere dagen ten zeerste aanbevelen. 

Bronnen
Akademie für Raumentwicklung. (2020). Städtebauliche Entwicklung Potsdam 2000–2020. Brandenburg Verlag.

Bundeskriminalamt. (2022). Kriminalitätsentwicklung in deutschen Städten 2002–2022. Bundesdruckerei.

Deutscher Städtetag. (2020). Sicherheitsindex deutsche Städte. DST Publikationen.

Fischer, H. (2018). Die Holländische Viertel: Geschichte und Architektur. Kulturerbe Verlag.

Hoffmann, K. (2019). Potsdam nach der Wende: Stadtentwicklung seit 1990. Berliner Wissenschaftsverlag.

Landespolizei Brandenburg. (2023). Sicherheitsbericht Potsdam 2003–2023. Polizeiliche Kriminalstatistik.

Lehmann, J. (2017). Filmstadt Babelsberg: Von der Gründung bis heute. Filmgeschichte Verlag.

Meyer, F. (2021). Botanische Schätze der Freundschaftsinsel. Naturkundliche Zeitschrift Brandenburg.

Müller, A. (2019). Das Sanssouci-Komplex: Baugeschichte und kulturelles Erbe. Architekturverlag Berlin.

Naturschutzbund Potsdam. (2020). Flora und Fauna der Potsdamer Seenlandschaft. NABU Publikationen.

Neumann, T. (2019). Der Einsteintoren: Geschichte einer wissenschaftlichen Revolution. Wissenschaftsverlag.

Potsdamer Verkehrsbetriebe. (2022). Mobilitätskonzept Potsdam 2022–2040. PVB Dokumentation.

Schmidt, G. (2018). Das Edict von Potsdam und seine Auswirkungen. Historische Gesellschaft Brandenburg.

Schulze, M. (2017). Forschungslandschaft Potsdam: Institute und Innovation. Wissenschaftspublikationen.

Stadt Potsdam. (2023). Demographischer Bericht 2023. Amt für Statistik und Wahlen.

Statistisches Bundesamt. (2023). Bevölkerungsentwicklung deutscher Städte 2000–2023. Destatis.

UNESCO Welterbekomitee. (2018). Managementplan für das UNESCO-Welterbe Schlösser und Parks von Potsdam und Berlin.

Universität Potsdam. (2021). Historische Entwicklung der Universität Potsdam. Universitätsverlag.

Voigt, L. (2020). Weihnachtstraditionen in Potsdam vom Mittelalter bis heute. Kulturhistorisches Institut.

Wagner, P. (2022). Touristische Entwicklung in Potsdam 2000–2022. Tourismusverband Brandenburg.

Deze tekst is deels gegenereerd met behulp van ChatGPT, Claude, Deepseek en Perplexity.

Bekijk ook Berlijn.