San Bartholomé

Algemeen

San Bartolomé is bekend om zijn centrale ligging als cultureel en geografisch hart van Lanzarote, de iconische wijngaarden van La Geria en de witte kubistische architectuur die de esthetiek van César Manrique weerspiegelt. De gemeente fungeert als levendige schakel tussen traditie en moderniteit, waar landbouw, kunst en dagelijks dorpsleven harmonieus samenkomen. Met circa 20.000 inwoners vormt San Bartolomé een vitaal kruispunt op het eiland.

Geschiedenis

De oorsprong van San Bartolomé ligt in de 15e eeuw, kort na de Castiliaanse verovering, toen het als agrarische nederzetting ontstond. De Timanfaya-uitbarstingen van 1730–1736 bedekten het gebied met vulkanisch puin — het ‘picón’ — dat later de basis werd voor innovatieve wijnbouw in kuilen (‘en hoyos’). De 18e en 19e eeuw brachten welvaart door cochenille en malvasíawijn, wat statige gebouwen als Casa Ajei mogelijk maakte. In de 20e eeuw transformeerde San Bartolomé dankzij Manrique’s visie tot cultureel middelpunt van duurzaam toerisme.

Foto’s

Bekijk hieronder de foto’s.

Weetjes

1. De Monumento al Campesino van César Manrique eert de boeren die het vulkanische landschap vruchtbaar maakten.

2. La Geria is UNESCO-werelderfgoedkandidaat vanwege haar unieke wijnbouw in lavagruis.

3. Bodega El Grifo (1775) is de oudste wijnmakerij van de Canarische Eilanden.

4. De Iglesia de San Bartolomé (18e eeuw) toont pure neoklassieke Canarische architectuur.

5. Casa Ajei, ooit een adellijk huis, is nu cultureel centrum voor kunst en muziek.

6. Tijdens het Fiesta de San Bartolomé in augustus danst men de traditionele ‘Danza de las Cintas’.

7. De lokale markt staat bekend om geitenkaas, zoete uien en malvasíawijnen.

8. De dorpsarchitectuur volgt Manrique’s principes: witte volumes, groene houtaccenten, harmonie met lavavelden.

9. Vanaf Montaña de Tahíche heb je uitzicht over El Jable en de kustvlakten.

10. Via de LZ-20 en LZ-30 vormt San Bartolomé het verkeersmatige middelpunt van Lanzarote.

Veiligheid

San Bartolomé geldt als een van de veiligste gemeenten van Lanzarote. Criminaliteit is zeldzaam en beperkt zich tot incidentele diefstal van fietsen of tassen bij drukke markten. Wijken als El Islote en Montaña Blanca zijn bijzonder rustig. Het dorpscentrum is goed verlicht en voorzien van cameratoezicht. Wees bij wandelingen in La Geria alert op oneffen terrein, felle zon en scherpe lavarotsen.

Bronnen

Cabildo de Lanzarote. (2022). Plan Insular de Ordenación de Lanzarote.
Cáceres, M. (2018). Arquitectura tradicional de Lanzarote. Ediciones Canarias.
Cerdeña, R. (2017). La agricultura histórica en Lanzarote. CSIC.
De León, A. (2015). Historia de los municipios de Lanzarote. Ediciones Islas.
El Grifo Museo del Vino. (2024). Historia del vino en Lanzarote. Fundación El Grifo.
Fernández, J. (2019). El impacto de las erupciones de Timanfaya (1730–1736). Revista de Geografía Histórica, 14(3), 221–240.
González, P. (2020). Toponimia y dialecto en Lanzarote. Universidad de La Laguna.
Hernández, L. (2018). El patrimonio rural de San Bartolomé. Revista Canaria de Etnografía, 12(1), 41–58.
INE. (2023). Población municipal de San Bartolomé. Instituto Nacional de Estadística.
Lobo, D. (2016). César Manrique y la identidad cultural de Lanzarote. Fundación César Manrique.
Martín, C. (2019). El turismo sostenible en el centro de Lanzarote. Universidad de Las Palmas.
Montero, R. (2015). Fiestas tradicionales de las Islas Canarias. Gobierno de Canarias.
Morales, J. (2017). Paisajes agrarios del Archipiélago Canario. Editorial Síntesis.
Pérez, F. (2022). Economía y sostenibilidad en Lanzarote. Revista Atlántica, 28(2), 55–73.
Ramos, E. (2018). Evolución demográfica y urbanística de San Bartolomé. Cabildo de Lanzarote.
Reyes, M. (2019). El vino y la cultura lanzaroteña. Revista Enología Canaria, 7(4), 112–126.
Rodríguez, S. (2020). Las casas señoriales del centro de Lanzarote. Patrimonio Histórico.
Sánchez, T. (2016). Los volcanes y la vida rural en Lanzarote. Universidad de La Laguna.
UNESCO. (2021). La Geria: Patrimonio agrícola de la humanidad.
Vega, J. (2018). Mercados locales y cultura campesina en Lanzarote. Revista de Geografía Comercial, 11(2), 87–103.