Florence
Algemeen
Florence, de hoofdstad van de regio Toscane in Italië, ligt aan de rivier de Arno en telt ongeveer 380.000 inwoners. De stad staat bekend als de bakermat van de Renaissance en wordt omringd door heuvels zoals Fiesole en Bellosguardo. Florence herbergt een uitgebreid cultureel erfgoed met talloze kunstwerken, waaronder meesterwerken van Michelangelo en Botticelli. Het compacte historische centrum staat sinds 1982 op de UNESCO Werelderfgoedlijst en trekt jaarlijks miljoenen bezoekers aan.
Geschiedenis
Florence heeft een rijke geschiedenis die begint in de 8e eeuw v.Chr. met Etruskische nederzettingen, gevolgd door de stichting van een Romeinse kolonie in 59 v.Chr. Tijdens de Middeleeuwen (12e eeuw) ontwikkelde de stad zich tot een belangrijk handels- en economisch centrum. Onder de invloedrijke Medici-dynastie (1434-1737) transformeerde Florence tot het culturele en artistieke hart van Europa tijdens de Renaissance (14e-17e eeuw). Van 1865 tot 1871 diende de stad als hoofdstad van het pas verenigde Italië, totdat Rome deze functie overnam. Na zware bombardementen tijdens de Tweede Wereldoorlog (1944) en een verwoestende overstroming (1966) onderging Florence omvangrijke restauratieprojecten om haar culturele erfgoed te behouden.
Foto's
Bekijk hieronder de foto's.
Weetjes
1. Onder het huidige Piazza della Repubblica liggen resten van Etruskische nederzettingen uit de 8e eeuw v.Chr.
2. De florijn, geïntroduceerd in 1252, was Europa’s eerste stabiele gouden munt en veranderde de internationale handel.
3. Sinds 1221 opereert Officina Profumo-Farmaceutica di Santa Maria Novella als ’s werelds oudste farmacieonderneming.
4. Traditionele houtgestookte bakerijen produceren sinds de 12e eeuw authentiek schiacciata-brood.
5. Brunelleschi’s koepel (1420–1436) bleef tot de 19e eeuw de grootste stenen overkapping ter wereld.
6. Savonarola’s brandstapel der ijdelheden (1497) vernietigde talloze onvervangbare kunstwerken.
7. De Accademia delle Arti del Disegno (1563) was Europa’s eerste geïnstitutionaliseerde kunstacademie.
8. De Vasari Corridor (1565) vormt een één kilometer lange overdekte verbinding tussen Palazzo Vecchio en Palazzo Pitti.
9. Florentijnse zijdewevers leverden eeuwenlang exclusieve stoffen aan het Vaticaan en Europese vorstenhuizen.
10. Het Museo Galileo bewaart als macaber relikwie de middelvinger van Galileo Galilei.
Veiligheid
Florence is over het algemeen veilig voor toeristen, maar zakkenrollers zijn actief op drukke plekken zoals de Ponte Vecchio, het Domplein en rond station Santa Maria Novella. De wijk Le Piagge heeft hogere criminaliteitscijfers, terwijl Oltrarno en Santo Spirito relatief veilig zijn. Sinds de eeuwwisseling daalt de criminaliteit gestaag. Overvallen zijn zeldzaam, maar auto-inbraken komen voor bij parkeerplaatsen buiten het centrum. Nachtelijke wandelingen langs de Arno verlopen doorgaans zonder incidenten. Het vermijden van afgelegen steegjes blijft raadzaam.
Architectuur
De Renaissance ofwel 'wedergeboorte van de oudheid' is overal terug te zien in de stad: in de architectuur, in beeldhouwkunst en schilderkunst.
Een renaissancistisch gebouw is te herkennen aan:
- harmonieuze maatverhoudingen;
- plattegronden waarbij wordt uitgegaan van geometrische basisvormen (rechthoek, vierkant, cirkel);
- vlakke plafonds vaak versierd met casettes (een kruisconstructie van balken met daartussen dieper liggende vierkanten vlakken).
Wel kennen de gebouwen van de vroeg- en hoogrenaissance elk hun eigen kenmerken die een aanvulling op bovenstaande vormen.
In de vroegrenaissance zijn de gebouwen robuust en gesloten en zien deze eruit als een vesting. De buitenmuren van de begane grond zijn opgetrokken in rustica (grote blokken natuursteen). De horizontale geledingen in de muur benadrukken de plaats van de verdiepingsvloeren. De verdiepingen worden naar boven toe iets hoger en verfijnder wat betreft de vormgeviong. Meestal bestaan de gebouwen uit drie bouwlagen die voorzien zijn van pilasters van de drie klassieke bouworden (afgeleid van het Colosseum). Het dak wordt door een brede, vooruitspringende kroonlijst aan het oog onttrokken en zorgt voor schaduw in de smalle straatjes.
In de hoogrenaissance is sprake van centraalbouw. Het centrale gedeelte wordt bekroond met een koepel. De nissen, vooruitspringende gevelpartijen en versieringen worden onderworpen aan een duidelijke wetmatigheid met inachtname van de ideale maatverhoudingen van de gulden snede, modules als eenheidsmaat en strenge regelmaat. Er is meer aandacht besteed aan halfzuilen en andere muurversieringen. De gebouwen krijgen een dynamischer indruk: ze worden levendiger en ruimtelijker. De buitenmuur krijgt meer reliëf.
Deze periode wordt opgevolgd door de late renaissance, ook wel maniërisme genoemd.
Toerisme
In Florence is er kritiek op toerisme gericht op de impact van kortetermijnverhuur. In 2024 begon de actiegroep Salviamo Firenze met het beplakken van sleutelkluisjes van Airbnb met rode kruisen en teksten als “il tuo B&B, il nostro sfratto ("jouw Bed and Breakfast, onze uithuisplaatsing)” (Corriere Fiorentino, 2024). Naar aanleiding daarvan verbood het stadsbestuur in 2025 het gebruik van deze kluisjes in het historisch centrum (Comune di Firenze, 2024). Bovendien presenteerde Florence een tienpuntenplan om duurzaam toerisme te bevorderen, met maatregelen zoals het beperken van elektrische golfkarretjes en nieuwe regels voor gidsen (Rainews, 2024). Bewoners uiten zich herhaaldelijk in de media over hun gevoel dat de stad wordt getransformeerd in een "toeristisch pretpark" (Il Fatto Quotidiano, 2024).
Bronnen
- Acton, H. (2021). The Last Medici. Routledge.
- Brown, A. (2020). The Rise of the Medici: Power and Politics in Florence 1434-1534. Yale University Press.
- Brucker, G. (2023). Renaissance Florence. University of California Press.
- Davidsohn, R. (2021). Geschichte von Florenz. De Gruyter.
- Encyclopedia Britannica. (z.d.). Florence, Italy: History and Culture.
- Fletcher, C. (2022). The Black Prince of Florence. Oxford University Press.
- Goldthwaite, R. (2021). The Economy of Renaissance Florence. Johns Hopkins University Press.
- Hibbert, C. (2023). Florence: The Biography of a City. Penguin Books.
- Italian National Institute of Statistics. (2024). Florence Demographics Report.
- Kent, D. (2020). Cosimo de' Medici and the Florentine Renaissance. Yale University Press.
- Lucas-Dubreton, J. (2022). Daily Life in Florence. Routledge.
- Najemy, J. (2023). A History of Florence 1200-1575. Wiley-Blackwell.
- National Geographic. (2024). Florence: Cradle of the Renaissance.
- Parks, T. (2023). Medici Money: Banking, Metaphysics and Art. Profile Books.
- Plumb, J.H. (2021). The Italian Renaissance. Mariner Books.
- Strathern, P. (2020). The Medici: Power, Money, and Ambition. Pegasus Books.
- The Art Newspaper. (2024). Florence Museum Statistics Annual Report.
- UNESCO World Heritage Centre. (2024). Historic Centre of Florence.
- University of Florence. (2023). Historical Architecture Database.
- Zucconi, G. (2021). Florence: An Architectural Guide. Yale University Press.
Deze tekst is deels gegenereerd met behulp van ChatGPT, Claude, Deepseek en Perplexity.