Teguise en omgeving

Algemeen

Teguise onderscheidt zich door zijn authentieke koloniale architectuur, het wekelijkse spektakel van de Mercadillo de la Villa en zijn rol als hoeder van de diepgewortelde Canarische cultuur. Overdag straalt het dorp een rustieke, schilderachtige sfeer uit, terwijl het ’s avonds verandert in een serene enclave waar de verlichting van de historische kerken de pleinen in een warme, gouden gloed hult. Met ongeveer 2000 inwoners behoudt deze voormalige hoofdstad een zeldzame combinatie van grandeur en intimiteit.

Geschiedenis

Gesticht in 1414 onder de Guanche-naam Acatife, werd Teguise de eerste formele Europese nederzetting op Lanzarote en fungeerde het eeuwenlang als politiek en cultureel hart van het eiland tot 1852. De 16e en 17e eeuw werden gekenmerkt door herhaalde Barbarijse piratenaanvallen, waaronder de verwoestende inval van de Algerijnse kaper Dogan in 1586. Als direct gevolg hiervan werd het Castillo de Santa Bárbara op de Guanapay-vulkaan gebouwd als verdedigingsfort. De 18e eeuw vormde een bloeiperiode voor de civiele architectuur, zichtbaar in de opkomst van statige herenhuizen zoals het Palacio Spínola, die de economische voorspoed van de lokale adel weerspiegelden.

Foto’s

Deze fotosectie toont het historische centrum van Teguise, het surferstrand Caleta de Famara, de bijzondere rotsformaties van Ciudad Estratificada Los Roferos, het heiligdom Ermita de los Dolores bij Tinajo, en het in lava gebouwde Museo Lagomar. Per locatie volgt een korte beschrijving gevolgd door de bijbehorende foto's.

Centrum Teguise

Teguise was tot 1852 de hoofdstad van Lanzarote. Het Plaza de la Constitución vormt het hart van het dorp, omgeven door koloniale herenhuizen en de kerk San Miguel uit de 15e eeuw. De smalle straten herbergen ambachtswinkels, galeries en restaurants in traditionele gebouwen. Elke zondagochtend vindt hier de grootste markt van het eiland plaats, die het dorp transformeert tot een levendig handelscentrum.

Caleta de Famara

Caleta de Famara ligt aan de voet van het Risco de Famara, een 600 meter hoge rotswand aan de noordwestkust. Het brede zandstrand en de constante golven maken dit een populaire surflocatie. Het dorp heeft een relaxte sfeer behouden met laagbouw, vissershuisjes en kleinschalige horeca. De combinatie van strand, duinen en de imposante rotswand creëert een markant landschap.

Ciudad Estratificada Los Roferos

Ciudad Estratificada Los Roferos is een gebied van geërodeerde lavaformaties even buiten Teguise. Wind en regen hebben over eeuwen uitzonderlijke rotsstructuren gevormd die doen denken aan ruïnes van een oude stad. De site biedt inzicht in de geologische processen die het vulkanische landschap van Lanzarote hebben gevormd en is vrij toegankelijk voor bezoekers.

Ermita de los Dolores

[Volgt]

Museo Lagomar

Museo Lagomar in Nazaret (gemeente Teguise) is gebouwd in en rond een natuurlijke lavagroeve. Het complex combineert architectuur met de vulkanische omgeving door gebruik te maken van grotten, rotswanden en niveauverschillen. Het gebouw stond bekend als het tijdelijke eigendom van acteur Omar Sharif. Momenteel functioneert het als museum en culturele ruimte met tuinen, terrassen en expositieruimtes die de relatie tussen bouwkunst en natuurlijke formaties demonstreren.

Weetjes

1. De wekelijkse Mercadillo de la Villa is een van de grootste en oudste markten van de Canarische Eilanden en verandert het historische centrum iedere zondag in een levendig openluchtmuseum vol ambacht en handel.

2. Het Castillo de Santa Bárbara huisvest het Museo de la Piratería, dat de piratenaanvallen op het eiland documenteert en de bredere context van slavernij en verdediging belicht.

3. De Iglesia de Nuestra Señora de Guadalupe onderging meerdere heropbouwen na piratenverwoestingen; de huidige neoklassieke toren uit de 20e eeuw symboliseert veerkracht en continuïteit.

4. Teguise is een belangrijk centrum voor de vervaardiging van de timple, het iconische vijfsnarige snaarinstrument van de Canarische Eilanden, met een eigen museum in het Palacio Spínola.

5. Het carnavalsfiguur Los Diabletes — met duivelsmaskers en stierenimitaties — is een pre-Spaans ritueel dat het culturele syncretisme van de Canarische eilanden weerspiegelt.

6. De Ermita del Santísimo Cristo de la Vera Cruz bewaart een vereerd 16e-eeuws Christusbeeld, vervaardigd uit Mexicaans maïsstro, symbool van de historische band met Latijns-Amerika.

7. De stedelijke structuur van Teguise, met haar geometrisch raster en de Plaza de la Constitución als hart, geldt als een vroeg voorbeeld van Renaissance-stadsplanning in de Atlantische wereld.

8. De architectuur wordt gekenmerkt door casonas señoriales met houten portalen, beschaduwde binnenplaatsen en groene kozijnen — een esthetisch antwoord op het droge klimaat.

9. Het dorp bewaart nog een netwerk van stenen kruisen (cruces de piedra) die vroeger de stadsgrenzen markeerden en religieuze processies begeleidden.

10. Na het verlies van haar hoofdstadstatus aan Arrecife in 1852 beleefde Teguise een periode van ‘geprivilegieerde stagnatie’, wat paradoxaal genoeg bijdroeg aan de uitzonderlijk goede instandhouding van haar erfgoed.

Veiligheid

Teguise geniet een uitstekende reputatie op het gebied van veiligheid. Het historische centrum is over het algemeen zeer veilig, zelfs ’s avonds, dankzij regelmatig toezicht en de hechte sociale structuur van de gemeenschap. Het voornaamste risico is opportunistische diefstal, zoals zakkenrollerij tijdens de drukbezochte zondagmarkt — waakzaamheid blijft dus aangewezen. Buiten het centrum, in meer afgelegen landelijke gebieden en stille straatjes na zonsondergang, is het raadzaam niet alleen te wandelen.
Natuurlijke risico’s zijn gering, maar kunnen bestaan uit plotselinge wateroverlast (gota fría) op onverharde wegen en de gebruikelijk sterke zonkracht die voorzichtigheid vereist.

Bronnen

Acosta, J. J. (2003). Piraterías en Canarias: Los ataques a Lanzarote en el siglo XVI. Ediciones Idea.
Atoche, P. (2007). Excavaciones arqueológicas en el yacimiento de Zonzamas (Teguise, Lanzarote). Cabildo de Lanzarote.
Cabildo de Lanzarote. (2015). Plan Especial de Protección del Conjunto Histórico de Teguise. Servicio de Publicaciones.
Díaz, F. (2018). La arquitectura tradicional de Lanzarote: La casa, la hacienda y el paisaje. Fundación César Manrique.
González, A. (2015). Fiestas y rituales de Carnaval en Canarias: Los Diabletes de Teguise. Revista de Estudios Generales, 12(4), 45–62.
Hernández, L. (2019). El Timple: Su historia, construcción y repertorio. Centro de la Cultura Popular Canaria.
Instituto Nacional de Estadística (INE). (2023). Cifras oficiales de población de los municipios españoles.
Lobo, M. C. (2001). Teguise: Historia de una antigua capital canaria. Editorial Everest.
Martín, C. (2009). El patrimonio religioso de Lanzarote: Las cruces de Teguise y su significado. Cabildo de Lanzarote.
Medina, J. (2016). Las fortificaciones de Lanzarote: El Castillo de Santa Bárbara y la defensa de la isla. Centro de Estudios Militares.
Pérez, R. (2017). Arte y devoción: El Cristo de la Vera Cruz de Teguise y su legado histórico. Anuario de Estudios Atlánticos, 63.
Quintana, M. (2012). Urbanismo histórico en Canarias: El caso de la villa de Teguise. Colegio de Arquitectos de Canarias.
Rodríguez, E. (2005). La herencia de los Guanche en la toponimia de Lanzarote. Universidad de La Laguna.
Santana, A. (1997). De Acatife a Teguise: Transformación y permanencia en un núcleo histórico. Universidad de Las Palmas de Gran Canaria.
Torres, F. (2011). La sociedad de Lanzarote en el siglo XVIII: La oligarquía y el Palacio Spínola. Ediciones Remotas.
UNESCO. (1993). Lanzarote Biosphere Reserve Nomination File. MAB Programme.
Vega, J. (2018). Mercados tradicionales y economía local: El caso del mercadillo de Teguise. Revista de Geografía Comercial.
Villar, P. (2008). El agua y el asentamiento: La gestión de los recursos en la historia de Teguise. Colegio de Geógrafos de España.
Yanes, C. (2014). Patrimonio Cultural Inmaterial de Canarias. Gobierno de Canarias.