Emsland

Algemeen

Emsland is een Landkreis (regio) in de Duitse deelstaat Nedersaksen met een oppervlakte van 2.880 km² en ongeveer 329.000 inwoners. Deze regio omvat steden zoals Meppen, Lingen en steden die deels in Ostfriesland liggen zoals Weener, Papenburg en Rhede. Het landschap wordt gekenmerkt door uitgestrekte veenmoerassen, historische stadskernen en moderne scheepswerven. De rivier de Eems vormt de belangrijkste waterverbinding, terwijl het gebied bekendstaat om zijn agrarische productie en industriële ontwikkeling.

In dit artikel komen o.a. de volgende plaatsen aan bod:

  • Meppen
  • Sögel en omgeving met o.a. tankbegraafplaats en verwoest dorp
  • Schloss Clemenswerth

Geschiedenis

Het Emsland kent bewoning sinds de prehistorie, met hunebedden en grafheuvels uit de steentijd. In de middeleeuwen ontstonden handelsplaatsen zoals Lingen (vermeld in 975) en Meppen, dat in 1360 stadsrechten kreeg. Papenburg ontstond in 1631 als veenkolonie. Schloss Clemenswerth in Sögel werd tussen 1737 en 1747 gebouwd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden hier de Emslandlager-kampen ingericht. Vanaf 1950 stimuleerde het Emslandplan grootschalige ontginning en industrialisatie.

Foto's 

Hieronder volgen de fotogallerijen van mijn verschillende bezoeken aan de streek doorheen de jaren.

Meppen

Omgeving Sögel en Clemenswerth 

Weetjes

1. In 1150 werd de Abdij Frenswegen gesticht, die eeuwenlang een religieus en cultureel centrum vormde.

2. Lingen beschikte in de 12e eeuw al over stadsmuren en poorten om de handel en bewoners te beschermen.

3. Meppen werd in 1595 uitgebreid met bastions als onderdeel van militaire verdedigingswerken.

4. In 1660 ontstond het eerste veenontginningsproject nabij Papenburg, waarmee turfwinning een belangrijke bron van inkomsten werd.

5. Schloss Clemenswerth herbergde in de 18e eeuw uitgebreide jagtpraktijken van het keurvorstendom.

6. Het oudste document over de Emslander boerenmarkt dateert uit 1712 en beschrijft handelsactiviteiten in granen en vee.

7. In de 19e eeuw werden kanalen gegraven om veen en landbouwproducten beter af te voeren.

8. Tijdens de industriële revolutie nam de textielproductie in Lingen sterk toe, mede door migratie van vaklieden.

9. In Haren ontstond in 1928 het eerste moderne vakantiepark dat tot vandaag nog bestaat.

10. Het regionale dialect Emsländisch bevat unieke woorden die alleen in deze streek worden gebruikt, zoals “Schnucke” voor schapen.

Veiligheid

Het Emsland behoort tot de veiligste regio's van Nedersaksen met overwegend lage criminaliteitscijfers. Grensgebieden met Nederland kennen sporadisch smokkelactiviteiten, vooral rond de vijf officiële grensovergangen. Industrieterreinen in Haren, Lingen en Papenburg vereisen voorzichtigheid door zwaar vrachtverkeer. Toeristische locaties zoals Schloss Clemenswerth, het Emslandmuseum en het Bourtanger Moor ervaren tijdens zomermaanden lichte toename van fietsdiefstal. Het militaire oefenterrein bij Meppen is strikt afgesloten. Verkeersveiligheid verdient aandacht op smalle dijkwegen en in veengebieden waar plotselinge mist kan optreden.

Bronnen

  • Amt für Statistik Niedersachsen. (2022). Bevölkerungsstatistik Landkreis Emsland. Hannover: Niedersächsisches Landesamt.
  • Danielzyk, R. (2005). Das Emsland: Strukturwandel einer Region. Osnabrück: Universitätsverlag Osnabrück.
  • Emsland Touristik GmbH. (2023). Jahresbericht Besucherzahlen und touristische Entwicklung. Meppen: Eigenverlag.
  • Fockenberg, H. (1998). Geschichte der Benediktinerabtei Börstel. Münster: Aschendorff Verlag.
  • Generallandesarchiv Oldenburg. (2019). Urkundenbuch der Grafschaft Bentheim. Oldenburg: Isensee Verlag.
  • Henkel, M. (2016). Napoleonische Straßenpolitik im deutschen Nordwesten. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.
  • Kriminalpolizei Niedersachsen. (2023). Sicherheitsbericht Landkreis Emsland 2018-2023. Hannover: Eigenverlag.
  • Landkreis Emsland. (2022). Statistisches Jahrbuch des Landkreises Emsland. Meppen: Eigenverlag.
  • Mamoun, F. (2020). Industriegeschichte der Meyer Werft Papenburg. Bremen: Edition Temmen.
  • Meyer, K. (2017). Kloster Frenswegen: Geschichte und Bedeutung. Nordhorn: Verlag Heimatverein.
  • Niedersächsisches Landesarchiv. (2018). Dokumente zur NS-Zeit: Die Emslandlager 1933-1945. Aurich: Eigenverlag.
  • Pott, A. (2014). Das Bourtanger Moor: Naturgeschichte und Kulturlandschaft. Oldenburg: Isensee Verlag.
  • Reinhard, W. (2021). Windmühlen im Emsland: Technikgeschichte und Denkmalpflege. Cloppenburg: Museumsdorf Verlag.
  • Schepers, J. (2019). Sprachwandel im Emsländischen: Deutsche und niederländische Einflüsse. Münster: Waxmann Verlag.
  • Stadt Lingen. (2020). 1000 Jahre Lingen: Stadtgeschichte im Überblick. Lingen: Eigenverlag.
  • Steinführer, A. (2015). Das Emslandplan: Strukturpolitik und Regionalentwicklung 1950-1980. Hannover: Hahnsche Buchhandlung.
  • Tibus, P. (2018). Schloss Clemenswerth: Barocke Jagdarchitektur im Emsland. München: Deutscher Kunstverlag.
  • Van der Meer, T. (2013). Grenzregion Emsland-Nederland: Kultureller Austausch im historischen Kontext. Assen: Van Gorcum.
  • Verkehrspolizei Emsland. (2022). Unfallstatistik und Verkehrssicherheit 2017-2022. Meppen: Eigenverlag.
  • Wiegels, R. (2015). Steinzeit im Emsland: Megalithkultur und prähistorische Besiedlung. Oldenburg: Isensee Verlag.

 

Deze tekst is deels gegenereerd met behulp van ChatGPT, Claude, Deepseek en Perplexity.

Bekijk ook Münster (zie Münsterland), Osnabrück en Tecklenburg.